Yeni Teşvik Sistemi, 30 Mayıs 2025 tarihinde yürürlüğe giren “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar” (RG 32505) ile kapsamlı biçimde yeniden yapılandırıldı. Bu düzenlemeyle birlikte yatırımcılara sunulan destek enstrümanları tek çatı altında güncellenerek sadeleştirildi. KDV ve gümrük muafiyetinden başlayıp 180 milyon TL’ye kadar ulaşan faiz desteğine uzanan çok katmanlı bir yapı söz konusu. Ancak, Yeni Teşvik Sistemi kapsamında hangi enstrümanın hangi projeye ne oranda uygulanacağı, yatırımcıların hâlâ en sık sorduğu sorular arasında yer alıyor.
Sun & Sun Danışmanlık olarak aşağıda sekiz ana destek unsurunu—uygulama şartları, oranlar, süreler ve bölgesel farklılıklarıyla—resmî karara dayanarak tam kapsamlı şekilde açıklıyoruz.
Tanımlar & Mevzuata Dayanak
Kararın 5-13. maddeleri ve Ek-4/Ek-6 listeleri destek unsurlarını düzenler. Başvurunun geçerli olabilmesi için yatırım teşvik belgesi alınması zorunludur; aksi hâlde hiçbir kalem uygulanmaz.
Destek Unsurları & Temel Şartlar
Destek Unsuru | Destek Oranı / Formül | Üst Limit | Süre |
Kimler Faydalanabilir? |
KDV İstisnası |
%0 KDV |
– | Yatırım süresi |
Teşvik belgesi kapsamındaki makine, teçhizat, yazılım, patent alımı |
Gümrük Vergisi Muafiyeti |
%0 GV |
– | Yatırım süresi |
İthal makine-teçhizat; Ek-4’te “istisna dışı” listedekiler hariç |
Vergi İndirimi |
Yatırıma Katkı %20–50 |
– | Gelir/kurumlar vergisi doğana dek |
Program türüne ve bölgeye göre (bkz. Bölüm 4-C) |
Faiz / Kâr Payı |
TL kredide %25–40 puan |
12–240 m TL Program tavanı + “yatırımın %10–20’si” sınırı |
İlk kredi kullanımından itibaren 5 yıl |
Stratejik, Teknoloji, Yerel, Hedef (4-5-6. bölgeler) |
Makine Desteği (Geri Ödeme) |
Birim ≥ 2 m TL için bedelin %25’i |
180–240 m TL Yatırımın %15’i |
Yatırım süresi |
Yalnızca Türkiye Yüzyılı programları (Teknoloji/Yerel/Stratejik); faiz desteği ile birlikte kullanılamaz |
SGK İşveren Hissesi |
1.-6. bölgede 0-12 yıl, asgari ücret tavanı |
– | Belge sonrası istihdam süresi |
Komple yeni veya tevsi yatırımlar; OSB + öncelikli ilçe → “iki alt bölge” kuralı |
SGK İşçi Hissesi |
Yalnızca 6. Bölge için %100 |
10 yıl | İlave istihdam |
Komple yeni yatırımlar (genel, öncelikli, stratejik) |
Yatırım Yeri Tahsisi |
Hazine/Devlet arazisi tahsisi |
– | Tahsis sözleşmesi süresi |
Karar kapsamındaki tüm programlar; elektrik üretimi ve vergi indirimsiz projeler hariç |
Yeni Teşvik Sistemi
Detaylı Açıklamalar
A) KDV İstisnası
- Neleri kapsar? Makine-teçhizat, yazılım lisansı, know-how, patent.
- Uygulama: Vergi Dairesi’nden “İstisna Belgesi” alınarak tedarikçilere ibraz edilir; ithalatta gümrük beyannamesine işlenir.
- Sınırlar: Kullanılmış makine ve Ek-4 listesinde yer alan bazı ithal makineler dışında.
B) Gümrük Vergisi Muafiyeti
- Şart: Makinenin GTIP kodu Ek-4 “istisna dışı” listede olmamalı.
- İthalat rejimi: Finansal kiralama dâhil tüm yöntemler; kiralamada yatırımcı ve leasing şirketi müteselsil sorumlu.
C) Vergi İndirimi
Program | Yatırıma Katkı | İndirim Oranı |
Erken Kullanım* |
Teknoloji / Yerel |
%50 | %60 |
%10’a kadar yatırım dönemi |
Stratejik |
%40 |
%60 |
%20’ye kadar |
Öncelikli |
%30 |
%60 |
%30’a kadar |
Hedef |
%20 |
%60 |
%50’ye kadar |
*Yatırıma katkı payının bir bölümü yatırım döneminde, henüz kar oluşmadan önce stopaj ve KDV tahsilatından indirebilir.
D) Faiz veya Kâr Payı Desteği
- Hesap Formülü:
-
- Destek Puanı × TCMB bir hafta repo oranı × Kredi bakiyesi (TL)
-
- Örnek: 15 puan × %30 repo × 100 m TL = 4,5 m TL/yıl
- Tavanlar:
-
- Teknoloji & Yerel Hamle → 240 m TL (≤ yatırım %20)
-
- Stratejik Hamle → 180 m TL (≤ yatırım %15)
-
- Öncelikli → 24 m TL (≤ %10)
-
- Hedef (4-5-6. Bölge) → 12 m TL (≤ %10)
- Koşul: Temerrüde düşülürse destek ödemeleri durur.
E) Makine Desteği
- Ne zaman? Yalnızca Türkiye Yüzyılı programında, yatırım süresi içinde temin edilen ve birim fiyatı ≥ 2 m TL makineler için.
- Nasıl? Makine bedelinin %25’i nakden geri ödenir (fatura + ödeme dekontu + teknik kabul raporu).
- Kısıt: Faiz/kâr payı desteği alınan aynı yatırım bu destekten yararlanamaz.
F) SGK Prim Destekleri
Bölge |
İşveren Hissesi Süresi |
Destek Oranı |
İşçi Hissesi (6. Blg) |
1 |
0 yıl |
– |
– |
2 |
1 yıl |
%50 |
– |
3 |
2 yıl |
%50 |
– |
4 |
4 yıl |
%50 |
– |
5 |
8 yıl |
%50 |
– |
6 |
12 yıl |
%100 |
10 yıl %100 |
OSB veya “öncelikli ilçe” + OSB kombinasyonu varsa bulunduğunuz bölgenin iki alt bölge şartı uygulanır.
G) Yatırım Yeri Tahsisi
- Yetkili Kuruluş: Sanayi Bölgeleri GM veya Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı.
- Uygulanmaz: Elektrik üretimi projeleri ve vergi indirimi içermeyen belgeler.
- Prosedür: Yer seçimi raporu → Değerleme → 49 yıla kadar irtifak hakkı/kullanma izni.
Başvuru & Değerlendirme Süreci (Özet)
- E-TUYS kayıt, makine listesi (GTIP), yatırım tutarı.
- Bölge & Program Seçimi – Sistem otomatik olarak uygun destek setini önerir.
- Ön Değerlendirme – Asgari tutar, sektör kodu, özkaynak vb.
- Komite Onayı (gerekiyorsa) – Stratejik & Yüzyıl projeleri.
- Belge Düzenleme – E-imza; destekler aktive olur.
- Yatırım İlerlemesi & Raporlama – Yıllık ilerleme raporu; faiz/makine ödemeleri.
- Tamamlama Vizesi – Bitimden 3 ay içinde; YMM/KOSGEB/Ajans.
Sık Karşılaşılan Sorular
- Faiz desteği alan yatırım makine desteği de alabilir mi?
Hayır; karar madde 10/5’e göre iki destek aynı projede eş zamanlı uygulanamaz. - Kullanılmış makine KDV istisnasından yararlanır mı?
Hayır; KDV istisnası yalnızca yeni makine-teçhizata uygulanır. - Elektrik üretimi yatırımlarında vergi indirimi var mı?
Yok; üretim, dağıtım, depolama ve gaz dağıtımı projeleri vergi indirimi ve faiz desteği kapsam dışıdır. - OSB dışındaki 4. Bölge yatırımı SGK’da ne kazanır?
İşveren hissesi %50 oranla 4 yıl; OSB’ye girerse alt bölge avantajı ile 6. Bölge süresine çıkar (12 yıl). - Döviz kredisiyle faiz desteği aynı mı?
Hayır; döviz kredilerinde destek puanı TL’ye göre daha düşüktür.
Stratejik İpuçları & Best-Practice Önerileri
- GTIP Doğruluğu = Sorunsuz KDV & GV Muafiyeti – Gümrük müşavirinden yazılı teyit alın.
- Faiz vs Makine Kararı – Özkaynak ≥ %40 ise makine desteği; borç/özsermaye > 2 ise faiz desteği genelde daha avantajlı.
- Vergi İndirimi Simülasyonu – Yatırıma katkı tutarını erken kullanmak için indirimli stopaj ve KDV tahsilatı senaryosu hazırlayın.
- OSB-İlçe Kombosu – İki alt bölge kuralı sayesinde SGK süre ve oranı %50-100 artabilir.
- Enerji Verimli Makineler – Yeşil dönüşüm projelerinde makine geri ödemesiyle faiz desteği arasında karar verirken karbon kredisi gelirini de hesaba katın.
Sonuç & Eylem Çağrısı
2025 teşvik mimarisi; sekiz ana destek unsuru ile KOBİ’den çok uluslu sanayi tesisine kadar her profile uygun finansman mekanizması sunuyor. Ancak doğru program seçimi, GTIP uyumu, banka fizibilitesi, SGK ve vergi borcu kontrolü gibi ayrıntılar hatasız yürütülmezse destekler iptal edilebiliyor.
Sun & Sun Danışmanlık ile hemen iletişime geçin, yatırımınız için en uygun paket kombinasyonunu seçelim, belge sürecini kusursuz yöneltelim ve teşviklerinizi maksimuma çıkaralım.
Referanslar
Resmî Gazete – 30 Mayıs 2025, Sayı 32505
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı – Yatırım Teşvik Portalı (https://sanayi.gov.tr)