Yeni Yatırım Teşvik Sistemi dendiğinde ilk akla gelen KDV istisnası, vergi indirimi veya faiz desteği oluyor. Ancak 30 Mayıs 2025 tarihli yeni “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar”; hangi desteklerin birbiriyle birlikte kullanılamayacağını, hangi sektörlerin muaf tutulduğunu ve teşvik belgesinin devrinden kiralanmasına kadar uzanan ayrıntılı bir şartlar manzumesi getiriyor. 

Bu istisnalar iş planına dâhil edilmezse, milyonlarca liralık destek sonradan iptal edilebiliyor veya beklenmedik müeyyideler ile karşılaşılabiliyor. 

Yeni Yatırım Teşvik Sistemi

Sun & Sun Danışmanlık olarak aşağıda: 

• Faiz/kâr payı desteği – makine desteği çakışmasını, 

• Elektrik üretimi projelerinin teşvik dışı kalan kalemlerini, 

• Teşvik belgesinin devir-kiralama kurallarını, 

• Kullanılmış makine ve komple tesis ithalindeki sınırları 

sadece Resmî Gazete karar metni ve eklerine dayanarak bütün ayrıntılarıyla ele alıyoruz. 

 Tanımlar & Mevzuata Dayanak 

Kapsam & Uygunluk Şartları 

Makine Desteği Sınırlaması 

• Yalnızca Türkiye Yüzyılı programındaki Teknoloji-Yerel-Stratejik Hamle projelerinde geçerli. 

• Faiz veya kâr payı desteği talep edilmişse makine desteği verilmez.  

Elektrik Üretimi Muafiyetleri 

• Elektrik üretimi, dağıtımı, depolama ve ana şebeke üzerinden gaz yakıt dağıtımı konulu yatırımlar: 

• • Vergi indirimi yok. 

• • Faiz/kâr payı desteği yok. 

• • KDV ve gümrük muafiyeti uygulanabilir.  

Kullanılmış Makinede Kritik Sınırlar 

• KDV istisnası & gümrük vergisi muafiyeti yok. 

• Vergi indirimi, faiz/kâr payı ve makine desteği yok. 

• Sadece yüksek teknoloji yatırımlarında, listede yasaklı olmayan makineler için uzman raporuyla izin.  

Destek Unsurları — Birlikte Kullanılamayan Kombinasyonlar 

 Elektrik Üretimi Yatırımlarındaki Muafiyetler 

Devir, Satış ve Kiralama Kuralları 

Yatırımın Devri 

Sabit Kıymet Satışı 

• Yatırım süresi içinde: Bakanlık izni gerekir; fazla kullanılan destek geri alınır. 

• Tamamlanma vizesinden sonra 2 yıl: Satış serbest, destek geri alınmaz. 

• Gemi inşa projeleri satış kısıtından muaftır.  

Kiralama & Finansal Kiralama 

Kullanılmış Makine veya Komple Tesis İthali 

İzin Kriterleri 

• Teknolojik yeterlilik 

• Yerli üretim imkânı bulunmaması 

• İhracat katkısı 

Bakanlık görevlendirdiği uzman raporuna göre karar verir.  

Yeni Yatırım Teşvik Sistemi

Destek Dışı Bırakılan Kalemler 

Özel İstisna 

• Yüksek teknoloji yatırımları için, kullanılmış makine listede “yasaklı” değilse ve uzman raporu olumluysa ithal edilebilir; yine de mali destek yoktur. 

Başvuru & Değerlendirme Süreci — İstisnai Vakalar 

1. E-TUYS Başvurusu → Kullanılmış makine seçeneği işaretlenir. 
2. Uzman Raporu → İthal izni talebi. 
3. Bakanlık Onayı → Teşvik belgesi revizesi. 
4. Destek Listesi otomatik kısılır (vergi indirimi, faiz, makine yok). 
5. Gümrük Beyannamesi → KDV & GV tahsil edilir. 

Sık Karşılaşılan Sorular 

1. Faiz desteği alan yatırım makine desteği de alabilir mi? 
   • Hayır. İkisi aynı projede eş zamanlı uygulanamaz 
2. Elektrik üretimi yatırımım vergi indirimi alabilir mi? 
   • Hayır. Elektrik üretimi, dağıtım, depolama projeleri vergi indiriminin dışındadır. 
3. Tamamlanmamış yatırımı devredince destekler silinir mi? 
   • Hayır; yeni yatırımcı kalan hakları kullanır, ama Bakanlık izni şarttır. 
4. Kullanılmış makine alımında KDV istisnası var mı? 
   • Yok. İthalat normal vergiye tabidir. 
5. Sat-geri kirala yaptığım makine için faiz desteği alır mıyım? 
   • Hayır. Sat-geri kirala modeline konu sabit kıymetler faiz/kâr payı desteği dışında kalır. 

 Stratejik İpuçları & En İyi Uygulamalar 

1. Destek Çakışması Testi 
   • Proje finansmanı modelini seçmeden önce, faiz-makine çakışmasını tabloya dökün. 
2. Elektrik Üretimi Bölünmesi 
   • Ana üretim tesisi + ayrı YEKA elektrik santrali dosyası açın; santral dosyasında KDV & GV muafiyetini kullanın, vergi-faiz beklentisi oluşturmayın. 
3. Kullanılmış Makinede “Soft-Landing” 
   • İthalata izin çıktığında bile yeni makine alımlarıyla aynı listede göstermeyin; ikili liste tutun, destek karmaşası yaşamayın. 
4. Devir Planı 
   • Hisse devri planlıyorsanız, yatırım tamamlanmadan komite kararını (Stratejik/Yüzyıl) güncelleyin; aksi hâlde iptal riski. 
5. Finansal Kiralama 
   • Leasing yoluyla ithal makinede KDV istisnası için gümrük beyannamesine “Teşvik Belgesi” numarasını doğru yazın; aksi hâlde %20+ KDV maliyeti doğar. 

Sonuç & Eylem Çağrısı 

Yeni düzenleme, “desteklerin destekçisi” olduğu kadar istisnaların tuzaklarıyla da dolu. Faiz-makine desteği çakışması, elektrik projelerinin vergi dışı bırakılması, devir ve kiralama kısıtları ile kullanılmış ekipman sınırlamaları doğru yönetilmezse, hem nakit akışı bozulur hem destekler geri çağrılır. 

Sun & Sun Danışmanlık ile hemen iletişime geçin; projenizin “gri alan” risklerini sıfırlayalım, teşvik kombinasyonunuzu güvenle kullanalım. 

Referanslar

Resmî Gazete – 30 Mayıs 2025, Sayı 32505

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı – Yatırım Teşvik Portalı (https://sanayi.gov.tr)