Türkiye’de yatırım teşvikleri 2012’den bu yana “bölgesel” harita üzerinden kademeleniyor. 30 Mayıs 2025 tarihli yeni karar ise —6 bölge modelini koruyarak— alt bölge desteği, OSB avantajları ve deprem bölgesi öncelikleri ile kuralları yeniden yazdı. Yani aynı vergi indirimi veya SGK desteği, projenizin nerede konumlandığına göre milyonlarca liralık fark yaratıyor.
Sun & Sun Danışmanlık olarak bu yazıda:
- Bölge tabanlı teşvik oranlarını,
- Alt bölge kuralının mantığını,
- OSB’de yatırım yapanlara tanınan ekstra ayrıcalıkları,
- 6 Şubat depremleri sonrası getirilen özel hükümleri
yalnızca Resmî Gazete kararı ve ek listelere dayanarak detaylandırıyoruz.
Tanımlar & Mevzuata Dayanak
- Bölgesel sistem: 1’den 6’ya kadar illerin sosyo-ekonomik göstergelerle sıralandığı harita.
- Alt bölge desteği: OSB’de veya “öncelikli ilçe”de yapılan yatırımın, bulunduğu bölgenin bir veya iki alt bölge desteklerine hak kazanmasıdır.
- Deprem bölgesi önceliği: 6. Bölgede yer alan ve Geçici 3-4. maddelerle tanımlanan 11 il için tanınan ek süre/puandır.
Kararın 12. maddesi ve Ek-6 cetveli bu desteklerin sınırlarını çizer.
Kapsam & Uygunluk Şartları
Bölge |
İller (örnek) | SGK İşveren Süresi | Vergi İndirimi % | Alt Bölge Hakkı |
Deprem İli Ek Süre |
1 |
İstanbul, Kocaeli | 0 yıl | 0 | – | – |
2 |
Ankara, Antalya | 1 yıl | 0 | OSB → 3. Bölge | – |
3 |
Kayseri, Konya | 2 yıl | 0 | OSB → 4. Bölge |
– |
4 | Adana, Trabzon | 4 yıl | 0 | OSB → 6. Bölge* |
– |
5 | Samsun, Malatya | 8 yıl | 10 | OSB → 6. Bölge |
+2 yıl |
6 | Diyarbakır, Hatay | 12 yıl | 20 | – |
+2 yıl |
*4. Bölgede yatırım “OSB + öncelikli ilçe” kombinasyonu sağlarsa iki alt bölge kuralıyla 6. Bölge desteğine yükselir.
Öncelikli ilçe listesi Ek-5’te yayımlanır ve her yıl güncellenir.
Destek Unsurları & Bölgesel Oranlar
Vergi İndirimi ve Yatırıma Katkı
Bölge |
Yatırıma Katkı Oranı |
Kurumlar/Gelir Vergisi İndirim Oranı |
1 |
%10 |
%60 |
2 |
%15 |
%60 |
3 |
%20 |
%60 |
4 |
%25 |
%60 |
5 | %30 |
%60 |
6 | %35 |
%60 |
Yatırıma katkı, bazı programlarda %50’ye kadar çıkabilir (Teknoloji & Yerel Hamle) ancak bölge baremi alt sınır olarak kalır.
SGK İşveren Hissesi Desteği
- İşveren payı (asgari ücret tavanı) %50 veya %100 oranında, tabloda belirtilen süre boyunca devletçe karşılanır.
- OSB + öncelikli ilçe birleşirse iki alt bölge süresi uygulanır.
- Yatırım tamamlanmadan OSB’den ayrılırsa destek iptal edilir.
SGK İşçi Hissesi Desteği (6. Bölge)
6. Bölgede yapılan komple yeni yatırımlar için işçi payı 10 yıl süreyle %100 karşılanır. Öncelikli / Stratejik / Yüzyıl program fark etmez.
Deprem Bölgesi Ek Avantajları
- 6. bölgedeki deprem illerine (Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya, Osmaniye, Kilis, Gaziantep’in bazı ilçeleri, Şanlıurfa, Diyarbakır, Elazığ) SGK işveren desteğine +2 yıl eklenir.
- Faiz-kâr payı desteği tavanı %10 artırılır (ör. Öncelikli yatırımlarda 24 m TL → 26,4 m TL).
Alt Bölge Desteği: Uygulama Kuralları
Kimler Yararlanır?
- Organize Sanayi Bölgesi veya Endüstri Bölgesi içinde yatırım yapanlar.
- Öncelikli ilçe listesindeki ilçelerden birinde yatırım yapanlar.
İki koşul birlikte sağlanırsa yatırımcı bulunduğu bölgenin iki alt bölge desteklerinden yararlanır; tek koşul sağlanırsa bir alt bölge hak eder.
Örnek Senaryo
Kayseri (3. Bölge) OSB + Develi (öncelikli ilçe)
- SGK işveren desteği 2 → 6 yıl,
- Vergi katkısı %20 → %25.
OSB’de Yatırım Yapanların Ek Teşvikleri
- Yatırım yeri tahsisi sanayi parsellerinde rayiç bedelin altında uzun vadeli kira.
- İki alt bölge kuralı ile SGK süresi uzar, vergi katkı oranı artar.
- Altyapı maliyeti (yol, enerji, su bağlantısı) OSB yönetimi tarafından karşılanır.
Deprem Bölgesine Özel Düzenlemeler
- Geçici 3. Madde: 31.12.2026’ya kadar deprem illerindeki bütün yatırımlar 6. Bölge desteklerinden yararlanır.
- Geçici 4. Madde (Cazibe Merkezleri): Önceden başlatılmış projeler yeni karara uyumlu şekilde devam eder; faiz-kâr payı desteğine +5 puan eklenir.
- SGK Ek Süre: İşveren hissesi desteğine +2 yıl.
- Tamamlama Vizesi Kolaylığı: Deprem dolayısıyla üretim aksaması yaşayan projelere ilave süre.
Başvuru & Değerlendirme Akışı (Bölgesel Destek Odaklı)
- E-TUYS başvurusu
- Bölge doğrulaması – Sistem ili ve ilçeyi harita üzerinden otomatik tanır.
- OSB onayı – Sanayi sicil + OSB parsel belgesi yüklenir.
- Alt Bölge tespiti – Öncelikli ilçe kontrolü.
- Teşvik belgesi – Bölgesel oranlar yer alır.
- SGK & Vergi entegrasyonu – e-beyanname kodu.
Sık Karşılaşılan Sorular
- OSB’de yatırım yapıp öncelikli ilçe şartını sağlamazsam yine de bir alt bölge alabilir miyim?
Evet; OSB tek başına bir alt bölge hakkı tanır. - İstanbul’da OSB’de yatırım alt bölgeye girer mi?
Hayır; 1. Bölge için alt bölge kuralı yoktur. - Deprem illerinde hangi destekler iki katına çıkıyor?
Destek oranı değişmez; yalnızca SGK işveren süresine +2 yıl, faiz desteği tavanına +%10 eklenir. - Enerji üretimi yatırımı alt bölge desteği alabilir mi?
Evet, ancak bu projeler vergi indirimi ve faiz desteğinden yararlanamaz. - Alt bölgede alınan vergi indirimi tutarı nasıl hesaplanır?
Yatırıma katkı oranındaki artış kadar vergi avantaji erken dönemde stopaj ve KDV’den mahsup edilebilir.
Stratejik İpuçları & Best-Practice Örnekleri
- “OSB + Öncelikli İlçe” Kombinasyonu – SGK süresini 4 → 12 yıla, vergi katkısını %25 → %35’e yükseltir.
- Deprem Bölgesinde Yenileme – Mevcut tesisi güçlendirme yatırımları da 6. Bölge desteği alır; asgari tutar aranmaz.
- Bölge Başlığına Dikkat – Stratejik veya Teknoloji Hamlesi projelerinde dahi bölgesel tavanlar uygulanır; bütçenizi buna göre ölçekleyin.
- SGK Borcu Kontrolü – Destek başlamadan önce borç kapatılmalı; aksi hâlde tüm sübvansiyon askıya alınır.
Sonuç & Eylem Çağrısı
Yeni teşvik sistemi, yalnızca yatırımın niteliğini değil lokasyonunu da ödüllendiriyor. OSB’de, öncelikli ilçede ya da deprem bölgesinde konumlanan projeler, SGK desteğinden vergi indirimine kadar 12 yıla varan ekstra avantajlar elde ediyor. Doğru bölge seçimi ise maliyetinizi doğrudan belirliyor.
Sun & Sun Danışmanlık ile hemen iletişime geçin, fabrikanızın yerini stratejik haritaya göre konumlandıralım, bölgesel destekleri maksimuma çıkaralım.
Referanslar
Resmî Gazete – 30 Mayıs 2025, Sayı 32505
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı – Yatırım Teşvik Portalı (https://sanayi.gov.tr)