Türkiye’nin küresel rekabet gücünü artırmak ve sürdürülebilir kalkınmayı desteklemek amacıyla yürürlükteki yatırım teşvikleri 30 Mayıs 2025’te tamamen yenilendi. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın Resmî Gazete’de yayımladığı “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar” ile 2012/3305 sayılı eski karar yürürlükten kaldırıldı ve Yeni Yatırım Teşvik Sistemi devreye alındı.
Bu değişiklikler; yüksek katma değerli üretimi, bölgesel dengeyi, yeşil ve dijital dönüşümü önceleyerek yatırımcılara daha hedefli destekler sunuyor. Özellikle KOBİ’ler, CFO’lar ve teşvik yöneticileri için sistemin getirdiği fırsatları doğru yorumlamak kritik hâle geldi.
Yeni Yatırım Teşvik Sistemi
Sun & Sun Danışmanlık olarak bu yazıda, yeni düzenlemenin kavramsal çerçevesini, destek unsurlarını ve başvuru süreçlerini resmî belgeler ışığında ayrıntılı biçimde ele alıyoruz.
Tanımlar & Mevzuata Dayanak
Yeni Yatırım Teşvik Sistemi, 30 Mayıs 2025 tarihli ve aynı tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan karar ile uygulamaya kondu. Karar iki ana omurga üzerine kuruldu:
- Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi – Üç program:
-
- Teknoloji Hamlesi Programı
-
- Yerel Kalkınma Hamlesi Programı
-
- Stratejik Hamle Programı
- Sektörel ve Bölgesel Teşvik Sistemi – İki kategori:
-
- Öncelikli Yatırımlar Teşvik Sistemi
-
- Hedef Yatırımlar Teşvik Sistemi
Bu yapı; eski sistemde genel, bölgesel ve stratejik teşvikler şeklindeki ayrımı ortadan kaldırarak, çağrı esaslı program mantığına ve sektör-bölge önceliklerine dayalı dinamik bir çerçeve getiriyor.
2025’te Öne Çıkan Değişiklikler
Değişiklik |
Eski Karar |
Yeni Yatırım Teşvik Sistemi |
Makine Desteği |
Yok |
Birim fiyatı ≥ 2 milyon TL makinelerde %25 geri ödeme (üst limit 240 m TL / 180 m TL) |
Faiz/Kâr Payı Tavanları |
50 m TL’ye kadar |
Teknoloji & Yerel Hamle programlarında 240 m TL, Stratejik Hamle Programında 180 m TL, Öncelikli Yatırımlarda 24 m TL, Hedef Yatırımlarda 12 m TL |
Dijital & Yeşil Dönüşüm Programları |
Parçalı destekler |
Stratejik Hamle Programı altında asgari 50 m TL yatırımlar ayrı program olarak desteklenir |
Alt Bölge Desteği |
Sınırlı |
OSB yatırımları ve öncelikli ilçelerde iki alt bölge desteği + 6. bölgede ek 2 yıl |
Çağrı Temelli Başvuru |
Sürekli başvuru |
Teknoloji ve Yerel Hamle programlarında dönemsel çağrılar |
Kapsam & Uygunluk Şartları
Kimler Yararlanabilir?
- Gerçek ve tüzel kişiler (sanayi sicil belgesine sahip işletmeler dâhil)
- Yurtiçi veya uluslararası yatırımcılar( Türkiye’de şirket kurmak kaydıyla)
Kritik Eşikler
Program/Kategori |
Asgari Sabit Yatırım Tutarı |
Özel Şart |
Teknoloji Hamlesi |
Ek-liste ürüne bağlı |
Orta-yüksek & yüksek teknoloji ürünü |
Yerel Kalkınma Hamlesi |
İl bazlı çağrıda ilan |
“Yatırım Konuları Listesi”ne girme |
Stratejik Hamle |
Yüksek teknoloji: 100 m TL |
≥ %30 katma değer, ≥ %70 ithalatı karşılama |
Dijital/Yeşil Dönüşüm |
50 m TL |
Stratejik Hamle’ye tabi |
Öncelikli Yatırımlar |
500 m TL (yüksek teknoloji) |
Liste A–Sektör koşulu |
Hedef Yatırımlar |
1.& 2. bölge: 12 m TL |
Ek 3 listesi, 4–6. bölge faiz hakkı |
Bölge bazında destek süresi ve oranları, 1’den 6’ya kademeli artar; 6. Bölge yatırımları vergi, SGK ve faiz avantajlarında en üst düzeyi görür.
Destek Unsurları & Teşvik Oranları
Genel Destek Paketleri
Destek Unsuru |
Teknoloji / Yerel |
Stratejik |
Öncelikli |
Hedef |
KDV İstisnası |
✔ |
✔ |
✔ |
✔ |
Gümrük Vergisi Muafiyeti |
✔ |
✔ |
✔ |
✔ |
Vergi İndirimi |
YatK %50 |
YatK %40 |
YatK %30 |
YatK %20 |
Faiz / Kâr Payı |
≤ 240 m TL |
≤ 180 m TL |
≤ 24 m TL |
4–6. Bölge ≤ 12 m TL |
Makine Desteği |
≤ 240 m TL |
≤ 180 m TL |
Yok |
Yok |
Sigorta Primi İşveren |
8 yıl (6. Bölge 12) |
8 yıl (6. Bölge 12) |
0–12 yıl (bölgeye göre) |
0–12 yıl (bölgeye göre) |
Sigorta Primi İşçi |
6. Bölge 10 yıl |
6. Bölge 10 yıl |
6. Bölge 10 yıl |
6. Bölge 10 yıl |
Yatırım Yeri Tahsisi |
✔ |
✔ |
✔ |
✔ |
YatK: Yatırıma Katkı Oranı
Not 1: Faiz/kâr payı desteği kullanan yatırımlar makine desteği alamaz.
Not 2: Elektrik üretimi, dağıtımı ve depolaması yatırımları vergi indirimi ve faiz desteği kapsamı dışında kalır.
Alt Bölge Avantajı
- OSB yatırımları bir alt bölge, “öncelikli ilçe” yatırımları ile birleştiğinde ise iki alt bölge desteklerine hak kazanır.
- 6. bölge yatırımları için sigorta primi işveren hissesi desteğine ek 2 yıl süre eklenir.
Başvuru ve Değerlendirme Süreci
- E-TUYS Kaydı
- Ön İnceleme – Sistem kontrolleri
- Çağrı Dosyası / Fizibilite Dosyası Yükleme
- Bakanlık veya Ajans Değerlendirmesi
- Komite Kararı (Teknoloji / Yerel / Stratejik)
- Teşvik Belgesi Düzenlenmesi
- Yatırım Süreci (3 yıl + ek süre)
- Tamamlama Vizesi
- Destek Ödemeleri & SGK Bildirimleri
Kritik Belgeler
- Fizibilite raporu (Stratejik yatırımlarda kalkınma bankası aracılığıyla)
- ÇED kararları / çevre lisansı
- Makine-teçhizat listesi (ithal/yerli ayrımı)
- Ekosistem geliştirme planı (Stratejik yatırım harici olmadıkça)
Yaygın Hatalar
Hata |
Sonuç |
Asgari yatırım tutarının yanlış hesaplanması | Ön değerlendirmede ret |
İthal makine için hatalı GTIP kodu | KDV ve gümrük avantajı iptali |
SGK borcu kapatılmadan belge talebi | Sigorta primi desteği askıya alınır |
Tamamlama vizesine geç başvuru | Belge iptali + destek geri alımı |
Sık Karşılaşılan Sorular
- Faiz desteği alan yatırım makine desteği de alabilir mi?
Hayır; karar, aynı yatırım için bu iki desteğin birlikte uygulanmasını açıkça yasaklıyor. - Kullanılmış komple tesis ithali teşvik kapsamına girer mi?
Bakanlık uzman ekspertiziyle “teknolojik yeterlilik & ihracat katkısı” ölçütlerini sağlaması hâlinde izin verilebilir; ancak KDV istisnası ve vergi indirimi uygulanmaz. - Yatırım başka bir ile taşınırsa destekler kaybolur mu?
Daha az destekli bölgeye taşınılırsa fazla avantajlar geri istenir; daha avantajlı bölgeye geçişte yalnızca tamamlanmamış yatırımlar yeni oranlardan yararlanabilir. - Döviz kredilerinde faiz desteği oranı aynı mı?
Hayır; döviz cinsi kredilerde destek puanı daha düşüktür. - OSB içinde yapılan yatırımların ekstra avantajı var mı?
Evet; sigorta primi işveren hissesi desteğinde iki alt bölge kuralı otomatik devreye girer. - Teknoloji Hamlesi çağrısına nasıl hazırlanılır?
Öncelikli ürün listesindeki GTIP kodunun proje tanımında net gösterilmesi gerekir; aksi hâlde komite teknik yeterlilik puanı düşürür.
Stratejik İpuçları & Best-Practice Örnekleri
- Makine Desteği–Faiz Desteği Tercihi: Yatırım finansmanı büyük oranda banka kredisine dayanıyorsa faiz/kâr payı desteği, özkaynak ağırlıklıysa makine desteği daha yüksek net avantaj sağlar.
- Alt Bölge Optimizasyonu: 2. bölgedeki bir işletme, OSB içinde aynı üretimi 3. bölge’ye naklederek SGK desteğinde 4 yıl yerine 8 yıl avantaj elde edebilir.
- Dijital & Yeşil Dönüşüm Paketleri: Asgari 50 m TL eşiğinin altında kalan modernizasyon projelerini, Teknoloji Hamlesi altındaki “orta-yüksek teknoloji ekipman” yatırımları ile konsolide edip destek kapsamına sokmak mümkündür.
- Ekosistem Geliştirme Planı: Stratejik Hamle’de zorunlu; tedarik zincirinizi (yerli makine, üniversite iş birliği) somut taahhütlerle planlamak komite puanını artırır.
Sonuç & Eylem Çağrısı
Yeni Yatırım Teşvik Sistemi, 2025 itibarıyla yatırımcılara daha yüksek üst limitler, çağrı bazlı stratejik seçim ve makine geri ödemesi gibi çarpıcı avantajlar sunuyor. Ancak programların detayları; asgari tutarlar, bölge kademeleri ve istisnalar bakımından dikkatli bir ön çalışma gerektiriyor.
Sun & Sun Danışmanlık ile hemen iletişime geçin, projelerinizi doğru programla eşleştirelim ve teşvik sürecini hatasız yönelim.
Referanslar
Resmî Gazete – 30 Mayıs 2025, Sayı 32505
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı – Yatırım Teşvik Portalı (https://sanayi.gov.tr)